Verkfallsnefnd HÍP 1920 (Brauðnefndin). Fremri röð f.v.: Einar Hermannsson, Haraldur Gunnarsson og Magnús H. Jónsson. Efri röð f.v.: Gunnar Einarsson, Þorvaldur Þorkelsson, Hallbjörn Halldórsson og Jón Sigurjónsson.

Einkaprentsmiðja Prentarans

Reykjavík 1920

Þessi prentsmiðja var sérstök að því leyti, að hún var ekki raunveruleg prentsmiðja, sem gekk dags daglega, heldur var henni komið upp í vinnudeilu prentara í Reykjavík 1920. Það var sunnudaginn 4. janúar 1920 sem prentsmiðjueigendur í Reykjavík gáfu út Fréttablað Morgunblaðsins og Vísis og prentarar svöruðu þá með aukablaði af Prentaranum sama dag, en það var sagt prentað í Einkaprentsmiðju Prentarans, hvar svo sem hún hefur verið til húsa. Hins vegar var Fréttablað Morgunblaðsins og Vísis unnið af prentsmiðjustjórunum og nemum í Ísafoldarprentsmiðju. Það var strax farið að undirbúa verkfall og kosin verkfallsnefnd sem kölluð var „Brauðnefndin“. Í henni voru sjö prentarar úr stærstu prentsmiðjunum. Einnig var leitað til útlanda eftir stuðningi og var Steingrímur Guðmundsson seinna forstjóri Ríkisprentsmiðjunnar Gutenberg milligöngumaður félagsins og gekk hann á fund Dansk Typograf Forbund sem studdi íslenska félaga sína dyggilega í þessari deilu.

Þetta var tímamótadeila á margan hátt. Aðalmálið var að koma á átta stunda vinnudegi, en Oddur Björnsson prentsmiðjueigandi á Akureyri hafði boðið prenturum samninga við sig um þetta mál.

Kröfur prentara voru: 40% kauphækkun, hærra aukavinnuálag, átta stunda vinnudagur, sex daga sumarleyfi, og tólf veikindadagar á ári.
Prentsmiðjueigendur í Reykjavík gengu strax að launahækkuninni, en það sem stóð aðallega í þeim var stytting vinnudagsins.
Verkfall hófst og 5. janúar skarst forsætisráðherra í leikinn, en án árangurs. Hann kom því samt til leiðar að stjórnir félaganna hittust og samkomulag náðist um miðlunartillögu sem var samþykkt í báðum félögum og samningar síðan undirritaðir 6. janúar og vinna hófst daginn eftir.

Það sem náðist fram í verkfallinu var eftirfarandi:
1. 40% hækkun allra launa.
2. Aukavinna greidd með 35% álagi.
3. Sunnudaga- og helgidagavinna greidd með 55% álagi.
4. Veikindadagar urðu sex í senn og alls tólf dagar á ári.
5. Sex daga sumarfrí.
6. Uppsagnarfrestur styttur úr tveimur mánuðum í eina viku.
7. Skýlaust loforð um átta stunda vinnudag frá nýári 1921.